Kültür ve Turizm Eski Bakanı ve TURAD Başkanı Bahattin Yücel, siyasi gelişmelerin Türkiye turizm sektörüne etkilerini değerlendirdi. Rusya'dan turist akışının ancak 2020'de normale dönebileceğini kaydeden Yücel, Avrupa ile sorunların çözülmemesi durumunda ise potansiyelin 4'te 3'ünün kaybedilebileceği uyarısında bulundu.

Türkiye’nin  içinde bulunduğu politik çıkmazdan kurtulmadıkça turizmin sıkıntılarını aşamayacağını belirten Yücel, turizmde düzelmenin ancak bazı çelişkilerin ortadan kalkmasıyla mümkün olabileceğini söyledi.

‘’SEKTÖRÜN KRİZDEKİ PAYI YÜZDE 10’DUR’’

 ‘’Bir puanlama ile duruma açıklık getirelim’’ diyen Yücel, ‘’Krize 100 puan versek sektörün bundaki hata payı yüzde 10’dur. Problemlerin yüzde 90’ı sektör dışındaki gelişmelerden kaynaklanmıştır.’’ ifadelerini kullandı.

‘’SEKTÖR TEMSİLCİLERİ KENDİ KİTLELERİNİ DE KAMUOYUNU DA AYDINLATMIYOR’’

Krizin kaynaklarının sektör dışı sebepler olmasına rağmen sektör temsilcilerinin ve birliklerinin de pek çok hata yaptığını söyleyen Yücel, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:

‘’Herkesi aynı kefeye koyamasam da bazılarının önemli hatalar yaptıklarını söyleyebilirim. Sektör temsilcileri bu durumu ne kendi kitlelerine ne de kamuoyuna gerektiği şekilde yansıtmıyorlar. Kamuoyu krizin boyutu hakkında yeterince bilgi sahibi değil. ’Bayramda bilmem ne kadar paket tur satıldı.’ gibi açıklamalar yapılıyor. Bazen bir takım arkadaşlarımın söyleşilerini dinliyorum, başta söyledikleri rakamlarla sonda söylenen rakamlar arasında  ciddi çelişkiler var. Basmakalıp açıklamalar yapılıyor.

Turizm; riskleri, büyüklük ölçüleri, istihdama katkısı ve Türkiye’nin iç güvenliği açısından çok önemli bir sektör. Yeterince ciddiye alınmadığından böyle sorunlar ortaya çıkıyor.’’

‘’TÜRKİYE’NİN İMAJ SORUNUNUN ORTADAN KALKMASI İÇİN...’’

‘’Türkiye’nin imaj sorunu herkes tarafından dillendiriliyor. Peki Türkiye’nin imaj sorunu nedir?’’ Yücel, sorumuzu şu şekilde yanıtladı:

‘’Türkiye bir Orta Doğu ülkesi olarak anılmaya başlandı, halbuki öyle değil. Türkiye, adı darbelerle, IŞİD’li canilerle anılan bir ülke. Bunu bugünden yarına düzeltmek, ‘Olay göründüğü gibi değil biz bir askeri operasyon yapıyoruz.’ gibi açıklamalarla geçiştirmek mümkün değil. Türkiye 7 Haziran’dan 1 Kasım’a kadar yüzlerce insanın öldürüldüğü bir takım terör olaylarına sahne oldu. Bunlarla ilgili bir tane dişe dokunur aydınlatma yok. Bu işlerin faili kim, kim nerede-nasıl yargılanıyor hiç bilmiyoruz. Bunun ardından da 15 Temmuz girişimi oldu, 200’ün üzerinde insan öldü. Bunu kimler yaptı, siyasi sorumluları kimlerdir... Bunların hepsi hakkında şeffaf yargılama süreçleri işlemediği sürece bu ‘imaj sorunu’nun ortadan kaldırılması mümkün değil.’’

‘’5 MİLYON RUS TURİST NE ZAMAN GELMİŞ Kİ 2017’DE GELSİN?’’

Türkiye ve Rusya arasındaki yakınlaşma hakkında da açıklamalarda bulunan Yücel, turizmcilerin önümüzdeki yıl Rus turist sayısında patlama yaşanacağına dair beklentilerini şu şekilde yorumladı:

‘’Başaran Bey önümüzdeki yıl 5 milyon Rus turistin ülkemizi ziyaret edeceğini söyledi. Türkiye en iyi zamanında bile 5 milyon Rus turist ağırlayamadı. Başaran Bey’in Rusya’nın ekonomisinden haberi yok sanırım.  Şu anda başka ülkelerden vize almakta zorlanan, 500 doların altındaki Rus turistler geliyor,  diğerleri değil. Bir itirazım yok, turist olarak geliyorlarsa hepsi gelsin ancak bu varsayımları kamuoyuyla paylaşırken gerçekçi ve doğrucu davranmak lazım.

Şu anda Rusya ile aramızdaki en büyük fark Halep meselesi etrafında gelişiyor. Rusya, Esad rejiminin Halep’i muhaliflerden almasını ve  Suriye’deki egemenlik alanını yaymasını istiyor. Biz ise tam tersine bölgedeki muhalifler ile muhalifler arasındaki radikal İslamcı unsurların Türkiye’nin Kürt sorunu konusunda elini güçlendirebilecek bir enstrüman olacağı varsayımıyla onları tuttuk,  hala da onları tutmaya devam ediyoruz. Kimse kimseyi kandırmasın, ÖSO falan bunlar tabela yalnızca.

Aynı şekilde ABD’de çok yakın zamanda seçimler var. O bölgede bir operasyona Türk askerinin sokulmasını ben istemem. Burada evlatlarımız zaten ölüyor, yetmedi bir de sınır dışına gidiyoruz. Ne için? Ahmet Davutoğlu’nun mutlaka sorgulanması gereken sınır politikası sebebiyle. Bu politikanın AKP içerisinde sorgulanmamasını ben anlamıyorum.

Devlet yönetimi esnaflık demek değildir. Türkiye ekonomisi hızla duvara toslamaya doğru gidiyor. Kredi kartı taksit sayısını artırarak insanlar geleceklerini daha uzun vadede borçlandırmaya devam eder. Bu belki geçici süre bir ferahlık sağlar. O arada hükümet bir takım sorunlarını çözer, kendi içinde var olduğu söylenen FETÖ’cülerle ilgili bir takım tasarrufları uygulamak için erken seçim kararı alır. Bu karar da ne ekonomiyi toparlar ne de turizme katkısı olur...’’

‘’RUSYA’DAN 2020’YE KADAR DOĞRU DÜZGÜN TURİST GELMEZ’’

Yani turizmci Rusya ile sorunlar çözülüyor derken Suriye meselesini göz ardı mı ediyor? Turizmci şimdiki sıcak havaya güvenmeli mi yoksa ‘bunlar uluslararası meseleler’ diyerek ilişkilerin tekrar bozulabileceği olasılığını göz önüne almalı mı?’’ Yücel, şunları söyledi:

Ben 2020 yılına Türkiye’ye doğru düzgün Rus turist geleceğine, bu işlerin böyle birden bire çözüleceğine inanmıyorum. Türkiye şu anda Rusya ile gerilim yaşamaz çünkü ABD ve NATO ile gerilim yaşanan bir sürece girdik.

Burada da anlamadığım şeyler var, Türkiye NATO’nun ciddi ve güçlü bir üyesi. NATO organlarından darbe ile ilgili soruşturma açılmasını isteyebilir, ancak darbenin arkasında ABD var deniliyor, iki gün sonra ABD’ye teşekkür ediliyor. Ortada karışık bir süreç var ve bunlar kısa sürede giderilecek problemler değil...’’

‘’AVRUPA GERİLİMİ ÇÖZÜLMEZSE TÜRKİYE TURİZM POTANSİYELİNİN 4’TE 3’ÜNÜ KAYBEDER’’

Bahattim Yücel, ‘’Avrupa ile ilgili yaşanan gerilim nasıl aşılır ya da aşılabilir mi?’’ şeklindeki sorumuza ise şu yanıtı verdi:

‘’Avrupa ile yaşanan gerilim çözülmezse, Türkiye’nin turizm potansiyelinin 4’te 3’ü erir. Almanlar, İngilizler, Hollandalılar gelmez.. Ne olacak o zaman? Arap turist diyorlar. Arap turist ne kadar geliyor? Gelenlerin de Beyoğlu’na, Türkiye’ye katkıları ortada.

‘’ŞUNLAR GELMEZSE BUNLAR GELİR DEMEK SAÇMALIK’’

‘Şunlar gelmezse bunlar gelir’ gibi açıklamaları çok saçma buluyorum. Bunlar geliyor da biz kapıları mı kapatıyoruz? Bu ayrı bir yatırım, strateji ve konumlanma konusu.  Çin’den bir uçağın geliş-gidişi en az 400 bin dolar. Bunu kim yüklenecek? Büyük gövdeli uçak olması lazım. 11 saat gidiş, 11 saat dönüş var, nasıl gidip gelecek bu uçaklar? Bunun riskini kim üstlenecek? Zaten tatilleri oldukça kısıtlı olan bir ülkeden bahsediyoruz, Japonya da aynı şekilde.

TÜRSAB başta olmak üzere meslek kuruluşlarımızın ikide bir THY yetkilileri ile sarmaş dolaş pozlar vermelerini çok değerli buluyorum, iyi bir diyalog kurmuşlar. Türkiye’nin hedef pazarları sınırlı; bu diyaloğu Antalya, Bodrum, Dalaman havalimanlarından hedef pazarlara günlük tarifeli uçuşlara çevirebilmek lazım. Bu sorun ancak böyle çözülür.’’

‘’21. YÜZYILDA KİTLE TURİZMİNE, TUR OPERATÖRÜNE YER YOK’’

Kitle turizminin yerini bireysel seyahatlere bıraktığını belirten Yücel, değişen turist profili hakkında şu bilgileri verdi:

‘’Artık kitle turizmi, tur operatörüne tanıtım yapmak falan bitti, bunların 21. yüzyılda yeri yok artık. 2013 yılında toplam online satışların yüzde 15’i akıllı telefonlar üzerinden gerçekleştirildi. Bu 96 milyar dolar demek. 2019’da mobil cihazlar üzerinden yapılan rezervasyonların 225 milyar doları geçmesi bekleniyor. 21. yüzyılın ilk çeyreğinin sonuna doğru gidiyoruz. 2025’e giderken dünyadaki değişimi gözetmek ve ona göre önlem almak lazım.’’

‘’ERKEN REZERVASYON TURİZMİ ASLA KURTARMAZ’’

Son olarak, ‘’Peki siz aktif bir turizmci olsanız, bir oteli çalıştırıyor olsanız Türkiye’nin şu verili koşullarında nasıl bir strateji izlerdiniz?’’ sorusunu sorduğumuz Yücel, şunları söyledi:

‘’Tesisin türü ve büyüklüğü ile hangi bölgede olduğuna göre elbette değişir. Eğer bu otel sektörün önemli bir ögesiyse, ben meslek ve sivil toplum kuruluşlarının Türkiye’nin dış politikasında ciddi bir değişiklik konusunda çağrı yapmasını desteklerim, çünkü çözümü burada görüyorum. Silah, tarım, tekstil... Diğer sektörler etkilenmez, içeride üretir satarsınız, ancak turizm etkilenir. Turizm üreten ile tüketenin birlikte paylaştığı bir süreç, aynı yerde ve aynı anda işleyen bir sistem. Birebir insan ilişkisi var, hammaddesi zaman ve insan. Dünyada böyle bir sektör daha yok.

1.5 milyon yatak, 500’ün üzerinde uçak, 18-19 bin tekne, 45’e yakın marina, 50 civarı havalimanımız var, 97 milyon iç hat yolcumuz, 240 milyon şehirler arası otobüs yolcumuz var... Muazzam bir ülkeyiz.

Bunları görmezden gelip, erken rezervasyonla turizmi kurtarmaya çalışmak saçmalıktır. Erken rezervasyon potansiyel kaybetmiş yerel operatörlerimize ancak ve ancak bedava finansman sağlar, turizmi falan kurtarmaz.

KRİZİ TURİZM SEKTÖRÜ YARATMADI AMA...

Koşulları turizm sektörü yaratmadı, ortadan kaldıracak olan da turizm sektörü değil. Ancak hiç usanmadan bu koşulların ortadan kaldırılması için sesini yükseltmeli...’’