Türkiye, son birkaç gün içerisinde Almanya ve Hollanda gibi ülkelerle ciddi gerilimler yaşarken ve turizmde Avrupa pazarındaki kayıplar sürerken, gözler 14-16 Mart tarihleri arasında Rusya’da düzenlenecek olan MITT Moskova Fuarı’na çevrildi…

Bu sene 24’üncü kez gerçekleştirilecek olan MITT Moskova, 7 salon’da 1624 firmaya ev sahipliği yapacak. Türkiye’nin katılım göstermediği 2016 yılında fuarı yüzde 66’sı profesyonel olmak üzere 28 bine yakın kişi ziyaret etmişti.

Türkiye, bu yıl fuara 8’inci pavyonda 1, 2 ve 3’üncü salonlarda katılım gösterecek.

2014 yılının sonlarında Rusya’da kendini gösteren ekonomik kriz sonrası rublenin yaşadığı değer kaybı Rusların alım gücünü neredeyse yarı yarıya düşürmüş, bu durum yurt dışı seyahatlerinin de büyük oranda azalmasıyla sonuçlanmıştı. Kriz sürecinde ve sonrasında seyahat sektöründe de pek çok iflas yaşanmıştı.

2014 yılına kadar sürekli artış trendinde olan Rusya’dan Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısı, 2014 yılında yüzde 4.91 oranında artarak 4 milyon 479 milyon ile zirveye ulaşmıştı.

Ekonomik krizin kendini göstermeye başladığı 2014 yılının son aylarından 2015 yılında düşüş yaşanacağının sinyalleri gelmeye başlamış, Rusya’daki pozisyonu korumak isteyen Türkiye, 2015 yılında düzenlenen MITT Moskova Fuarı'na 55 tesis, acente, kurum ve kuruluş ile 1254 metrekarelik alanla fuardaki en büyük stantla katılmıştı.

2015 YILINDA BEKLENEN OLDU

2015 yılının ilk 10 ayında, Rusya’dan Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısı yüzde 19 oranında düşerken, turist sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre 830 bin kişi azaldı.

Bu kayıp dahi başta Antalya olmak üzere Türk turizm sektörüne büyük bir darbe vururken, kasım ayında iki ülke arasındaki ilişkilere büyük bir darbe vuracak olan uçak krizi yaşandı.

Türkiye’nin 24 Kasım 2015’te bir Rus savaş uçağını düşürmesi sonrası, Rusya daha pek çok ekonomik yaptırımın yanında vizesiz seyahati tek taraflı askıya aldı, charter uçuşlarını ve Türkiye tatil satışlarını yasakladı…

İki ülke arasındaki gerginlik süresince Türkiye’de yaşanan terör saldırılarının da etkisiyle turizm sektörü adeta can çekişti. Türkiye’de özellikle konaklama sektöründe pek çok iflas yaşanırken, Rusya’dan Türkiye’ye operasyon yapan şirketler de büyük kayıplar yaşadı.

Türkiye, 2015 yılını ikinci büyük pazarı durumundaki Rusya'da yüzde 18.53 gerilemeyle kapattı. 2015 yılında Rusya’dan gelen ziyaretçi sayısı 830 binlik düşüşle 4 milyon 479 binden, 3 milyon 649 bine geriledi... (Kriz, Rus turistlerin Türkiye ziyaretlerinin yoğun olmadığı bir dönemde başladığından, 2015 rakamlarında krizin etkisi henüz gözükmüyordu.)

Kasım ayının sonunda yaşanan hadisenin ardından başlayan kriz sonrası Erdoğan ve Putin ilk kez 29 Haziran 2016’da bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Putin’in bu görüşmede Erdoğan’a ‘Türkiye turizmine yönelik idari sınırlamaların kaldırılması için Rus hükümetini görevlendirdiğini’ söylediği duyuruldu.

Bu görüşmenin ardından tatil satışları konusundaki yasağın kaldırılması sonrası 9 Temmuz’da Biblio Globus’un tarifeli seferle getirdiği ilk Rus turist kafilesi Antalya’ya indi. 

Rusya vatandaşlarının Türkiye'ye gitme yasağının kaldırılmasının ardından Aeroflot hava yolu şirketine ait ilk tarifeli uçak Moskova'dan Antalya'ya uçtu.

Rusya Havacılık Kurumu 22 Temmuz'dan itibaren Rus turistlerin Türkiye'ye gitme yasağını kaldırdı. Yasak süresince Türkiye'ye uçuşlarına devam eden fakat sadece yabancı vatandaşları taşıyan Aeroflot bilet satışlarına yeniden başladı. Böylelikle bu sefer Rus vatandaşlarına getirilen yasağın kaldırılmasının ardından Türkiye'ye giden ilk sefer oldu.

PUTİN VE ERDOĞAN GÖRÜŞTÜ, İLK CHARTER UÇAĞI İNDİ

Erdoğan ile Putin’in ilk yüz yüze görüşmesi ise 9 Ağustos 2016’da St. Petersburg’daki Konstantinovskiy Sarayı’nda gerçekleşti. Görüşmelerin ardından gerçekleştirilen basın toplantısında konuşan Rus lider Putin, Rusya'dan Türkiye'ye dönük charter uçuşlarının en kısa zamanda başlayacağını açıkladı.

29 Ağustos’da Rusya Başbakan’ı Dmitri Medvedev’in imzaladığı kararname ile charter yasağı kaldırıldı. Coral Travel ve Sunmar Tour’un 309 misafiri taşıyan uçak, aylar sonra Rusya’dan Türkiye’ye aylar sonra inen ilk charter uçağı oldu.

Yılın son birkaç ayında Rusya’dan Türkiye’ye dönük yaşanan hareketlilik sezonu kurtarmaya yetmezken, Türkiye, 2016 yılını Rusya pazarında yüzde 76.26’lık kayıpla bitirdi. 2015 yılında 3 milyon 649 bin olan turist sayısı, 2016 yılında 866 bine geriledi.

2017’DE REKOR MU KIRILACAK?

Türkiye, Avrupa pazarından neredeyse umutlarını kesecek duruma gelmişken, Rusya pazarı ise umut vadediyor. İspanya ve Yunanistan gibi ülkelerin Avrupalıların yoğun talebi sebebiyle neredeyse dolma noktasına gelmesi, yükselen fiyatlar, Mısır’ın hala kapalı olması gibi durumlar Türkiye’yi pazarda daha da öne çıkaran etkenler arasında gösteriliyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, 2017 yılının ilk ayında Rusya’dan Türkiye’ye gelen ziyaretçi sayısı, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 81.51 oranında artış göstererek 22 binden 40 bine yükseldi. 2015 yılının aynı ayında bu sayı 51 bin olarak gerçekleşmişti.

Rusya Tur Operatörleri Birliği’nin resmi internet sitesinde açıkladığı verilere göre, arama motoru Yandex’te Rusya vatandaşları tarafından şubat ayında yapılan Türkiye turları aramaları, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 750 artış gösterdi. Bu göstergede bir önceki aya göre de yüzde 84 artış oldu.

Rublenin dolar karşısında değer kazanması ve ekonomideki istikrarın etkisiyle, Rusya'dan yurt dışına çıkışlarda bu yıl yüzde 20-30 artış beklendiği ifade ediliyor.

Kommersant’ın haberine göre, erken rezervasyon döneminde Türkiye, Güney Kıbrıs, Bulgaristan, Yunanistan ve İspanya turlarına olan talep 2016’ya kıyasla 1,5 ila 4 kat arası artmış durumda.

Gazeteye konuşan turizmciler, Türkiye’ye dönük talebin kriz öncesi 2014 yılını dahi geride bıraktığını belirtiyor. TUI temsilcisinin tahmini, bu yıl Rusya’dan Türkiye’ye 2,5-3 milyon kişinin geleceği yönünde.

‘’Umuyoruz ki, geçtiğimiz yıl siyah bir sayfa olarak geçmişte kalacak ve bu yıl Türkiye Rusya pazarında iyi bir yıl geçirecek.’’ diyen Coral Travel Genel Müdür Yardımcısı Selçuk Bugay ise, Bu yıl Türkiye’yi ziyaret eden Rus turist sayısının 3.2-3.3 milyon civarında olacağını düşündüklerini açıkladı.

‘PUTİN ÇOK İYİ TÜRKİYE REKLAMI YAPTI’

Geçtiğimiz cuma günü uçak krizi sonrası dördüncü kez bir araya gelen Erdoğan ve Putin de turizme dair açıklamalarda bulundu.

Birçok Rus gibi kendisinin de daha önce Türkiye'de tatil yaptığını ve çok iyi izlenimler edindiğini belirten Putin’in şu sözleri, Rus medyasında ‘Putin çok iyi Türkiye reklamı yaptı’ şeklinde değerlendirildi:

"Rusya'dan Türkiye'ye turist akını, Türk ekonomisi için önemli bir faktör. Ancak bizim için, Rusya için, Ruslar için, Türkiye tatili son yıllarda hayatımızın önemli bir parçası haline geldi. Binlerce, milyonlarca Rus, Türkiye'de tatil yaptı ve oradaki ortamı çok güzel ve dost yanlısı buldu. Ben de, henüz Kremlin'de çalışmazken Türkiye'de birkaç kez tatil yaptım. Türkiye'den çok güzel duygularla ve izlenimlerle ayrıldım."

Putin, açıklamasında Türk hükümetinin turistlerin güvenliğinin sağlanması için elinde geleni yaptığını ve Rus turistler için güvenli koşulların sağlanmasını umduklarını ifade etti.

'VİZE KONUSU, İSTİHBARAT KURUMLARININ İŞ BİRLİĞİYLE ÇÖZÜME KAVUŞTURULACAK'

Putin, Rusya ve Türkiye'nin, istihbarat kurumlarının iş birliği vasıtasıyla vize rejiminin basitleştirilmesi önündeki engelleri kaldırmak için çalışmaya devam ettiğini söyledi.

Türk vatandaşlarına yönelik iş vizesi kısıtlamanın kaldırılması kararı alındığını açıklayan Rusya lideri, "Vize serbestisiyle ilgili diğer sorunları çözmeye devam edeceğiz. Her iki ülkenin topraklarında istenmeyen kişilerin filtrelenmesiyle güvenliğin temin edilmesi için istihbarat kurumlarının iş birliği büyük önem taşıyor" diye konuştu.

2019 YILI KARŞILIKLI KÜLTÜR VE TURİZM YILI

Putin ve Erdoğan’ın başkanlık ettiği 6. Türk-Rus Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) toplantısının ardından, iki ülkenin kültür ve turizm bakanlıkları arasında imzalanan anlaşma ile 2019 yılının ‘Türk-Rus karşılıklı kültür ve turizm yılı’ olarak düzenlenmesi de kararlaştırıldı. Uçak krizi olmasaydı, 2016 yılı ‘karşılıklı kültür ve turizm yılı’ olacaktı.

BALKAN TURİZM HABER AJANSI