Bayramda kapıyı çalan çocuklara, misafirlerimize ya da bizzatihi kendimize alacağımız şekerlemenin kalitesinin önemini dikkate alıyor muyuz? Toz şekerin bile kilosu, 4-6 TL iken, sokaklarda kilosu 3-3,5 TL’ye satılan rengarenk şekerlemelerin ne kadar sağlıksız ve ne kadar kalitesiz olduğu aklınıza gelmeli…

İstanbul ve civar illerde ki,  başta Gebze, Kocaeli, Çorlu ve Yalova olmak üzere, yüzlerce şekerleme firması var. Bunların sadece yüzde 8’i gıda tüzüğüne gerçekten uygun üretim yapıyor. Ama kalan yüzde 90 süsur firmanın ürettiği sağlıksız şekerlemeler, birçok mekanda satışa sunuldu.

Pralin, çikolin ve karamela katkılı bu ürünler, yemek borusu kanserinden ülsere kadar birçok zararlı madde içeriyor. Karaciğerin de baş düşmanı olan bu ürünleri, almayın, alanları uyarın…

Kaçak üretilen şeker bayramınızı zehir etmemeli…

Ramazan Bayramı'nı fırsat bilen kaçak şekerlemeciler, yine sokakları sahte şeker ve çikolatalarla doldurdu.

Ramazan Bayramı'nda diğer dönemlere göre 10 kat artış gösteren şeker, çikolata ve kolonya satışları, sağlıksız ve ruhsatsız imal edilen ürünleri yeniden gündeme getirdi.

Market ve Pazar yerlerinde tüketiciler için satışa sunulmuş şekerleme, lokum ve çikolatalarda gördüğümüz anormal fiyat farkları, bizi ister istemez şüpheye sokmalıdır. Bir şekerleme türü pazarda 1.5 YTL den 10 YTLye kadar fiyatlandırılabiliyorsa, bir çikolata türü 5 YTLden 25 YTLye kadar çok farlı fiyatlarla satışa sunulabiliyorsa burada bir anormalliğin olduğunu düşünmeliyiz.

Belediyeler ve Tarım Bakanlığı arasında patlak veren yetki kargaşası sebebi ile ruhsatlı firmaların dahi sağlıklı denetlenemediği bir ortamda merdiven altı ve kaçak yollarla üretilip piyasaya sürülen ürünler tüketiciler için başlıbaşına endişe kaynağı oluşturmaktadır.

Sağlıksız ve haram şüphesi altındaki katkı maddelerinin kontrolsuz ve denetimsiz olarak kullanıldığı bilinen bu sektor ürünlerini satın alırken çok dikkat etmemiz gerekmektedir.

Ruhsatlı ve markalı ürünlerde dahi bu endişe varken asla fiyatı ucuz diye merdiven altı ve kaçak üretilen ürünleri satın almamalı, markalı ürünlerde de sitemizin diğer sayfalarında yayınlanmakta olan katkı maddeleri ile ilgili bilgilerin rehberliği ile etiketlerini okumadan, iyice emin olmadan satın alma kararı vermemelidir

Uzmanlar, hijyenik olmayan şartlarda üretilen, kalitesiz ve bayat şeker ve çikolatanın vatandaşın sağlığını tehdit ettiği uyarısında bulunuyorlar.

Hacı Bekir Lokumları Genel Müdürü İlyas Tunaoğlu da Türkiye nüfusunun büyük çoğunluğunun geçim sıkıntısı çektiğine dikkat çekerek, kalitesiz şekerleme üretenlerin bu durumu suiistimal ettiğini belirtiyor. Mağazalarından alışveriş yaptıktan sonra dışarı çıkan vatandaşların yarı fiyatına lokum gördüğünde rahatsız olduğunu ifade eden Tunaoğlu, şu değerlendirmeyi yapıyor: "Bizim gibi üreticilerin kaliteli ve sağlıklı malzeme kullandığını bilenler o mallara itibar etmiyor. Ama dar gelirli vatandaşlar bayram geleneklerini yerine getirmek uğruna sağlıksız ürün almak zorunda kalıyor."

Tüketici dernekleri de bayramın yaklaşmasıyla birlikte alışverişin yoğunlaştığına dikkat çekerek, bayram öncesi sahte ve kalitesiz ürünlerin arttığını vurguluyor. "Merdiven altında çalışan insan, denetimsiz insandır." diyen Tüm Tüketicileri Koruma Derneği Başkanı Mehmet Barak, daha çok kazanma hırsı yüzünden halk sağlığının hiçe sayıldığını dile getiriyor. Barak, "Özellikle kolonyalarda etil alkol yerine daha ucuza mal edilen metil alkol kullanılıyor. Bu kolonyalar hastane önlerinde açıkta tezgahta satılıyor. Şişenin büyük kısmını su ile doldurup kolonya diye satanlar bile var." ifadelerini kullanıyor. Denetim eksikliği nedeniyle hem kayıt dışı hem de merdivenaltı üretimin devam ettiğini aktaran Barak, "Buraları ne zabıta ekipleri, ne Tarım Bakanlığı ne de Sağlık Bakanlığı ekipleri denetliyor. Denetlemenin olmadığı yerlerde her türlü sahtekârlığın yapılabildiğini önceki yıllarda yaşadığımız acı tecrübelerden biliyoruz." değerlendirmesini yapıyor. Tüketiciler Derneği Genel Başkanı Engin Başaran da düşük kaliteli şekerleme ürünlerine karşı vatandaşları dikkatli olmaya çağırıyor. Tüketicilerin sağlık ve güvenliğinin tehlikeye atıldığını söyleyen Başaran, denetim mekanizmasının zayıflığına işaret ediyor.

Uzmanlar Vatandaşların seyyar tezgâhlarda açıkta satılan şekerleme ürünlerinden uzak durmalarını öneriyor. Ürünlerin son kullanma tarihinin iyi kontrol edilmesi gerektiğini belirten uzmanlar, rengi matlaşmış şekerlemelerin bayat olabileceğini belirtiyor. Lokum alacaklara ise şu ikazlarda bulunuyor: "Kaliteli, taze lokum, üzerine baskı uygulandığında yayılmaz ve baskı kalktığında eski halini alır. Elle iki kenarından çekildiğinde lastik gibi uzamaması ve ele yapışmaması lokumların taze olduğunu gösterir."

Peki bayram şekeri alırken nelere dikkat edilmeli

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı mührü olan ürünleri alın.

Aşırı sıcağa maruz kalmış ve beyazlaşmış üründen kaçının.

Sokakta ve açık ortamda satılan şekerlerden uzak durun.

Markasına yatırım yapan güvenilir ürünleri tercih edin.

Dükkânın fizikî görünümüne ve temizliğine dikkat edin.

Mamulün üretim ve son kullanma tarihini kontrol edin.

Satış elemanlarının eldiven kullanmasına önem verin.

Ambalajındaki içindekiler kısmını dikkatle okuyun ve sitemizde yayınlanan katkı maddeleri ile karşılaştırın. Şüpheli olan katkı maddeler içeren ürünleri almayın.

Şeker ve çikolata alınırken renk, büyüklük, tat ve fiyatları önemli rol oynuyor. Uzmanlar bunların yanı sıra onlarca ürün arasından seçim yaparken, şekerlemelerin sağlıklı, taze ve yasal olmasına dikkat edilmesine dikkat çekiyor. Şekerlemelerin kaplarında ya da kutularında Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı'nın mührü bulunması gerekiyor. Bakanlık mührü olmayan ürünler satın alınmamalı. Şekerlerin üzerinde yazan üretim ile son tüketim tarihleri de mutlaka kontrol edilmeli. Dışı kaplı olan şekerlemeler ve lokumlar oda sıcaklığında üstü kapalı olarak korunmalı. Yalnız akide şekerinin birbirine yapışmaması için buzdolabında saklanması gerekiyor. Baklavalar da 10-12 günden fazla tutulmamalı, tüketilmeli. Bu konudaki titizliğin sadece bayramlarda değil, yıl boyunca gösterilmesi gerektiği üzerinde duruluyor.

En çok sahtekârlık gıda ve deterjanda

Son günlerde sahte TSE yani; Türk Standartları Enstitüsü etiketli ürünlerde yoğun artış görüldüğü, en büyük sıkıntının da sürümü kolay, talebi yüksek gıda ve temizlik ürünlerinde yaşandığı bildirildi. TSE yetkilileri, tüketiciye güven imajı vermek isteyen bazı firmaların TSE etiketiyle satış yaptıklarını ifade etti. Üretimin yüzde 55'inin kayıt dışı olduğunu vurgulayan Tüm Tüketicileri Koruma Derneği Başkanı Mehmet Barak, "Şişenin büyük kısmını su ile doldurup kolonya diye satanlar bile var." ifadelerini kullanıyor.

Son not: Fiyatı 10 TL’nin altında sert karamelli ya da evyeli şekeri, kilosu 12 TL’nin altında ‘Tofficiality’ yani yumuşak kıvamlı meyveli şekeri,  kilosu 15 TL’nin altında olan çikolatalı ürünleri, kilosu 35 TL’nin altında satılan ‘Madlen’ türü saf çikolatayı asla tercih etmeyin.  Lokumda ise, fiyat 5 TL’ye kadar inebilir ve bu sağlıksız anlamına gelmez. Ancak, bunun da firmasın iyi tanımak ve araştırmak lazım geliyor…